Category: Digital Literacy

สร้าง “แผนรับมือเหตุฉุกเฉิน” ประจำบ้าน: คุยอะไรกับลูกเมื่อเจอปัญหาออนไลน์

ในโรงไม้ของผม บนผนังข้างโต๊ะทำงานหลัก จะมีของอยู่ 3 อย่างแขวนไว้คู่กันเสมอ นั่นคือ ถังดับเพลิงสีแดงสด, กล่องปฐมพยาบาลที่มีเครื่องหมายบวกชัดเจน, และปุ่มหยุดฉุกเฉิน (Emergency Stop) ขนาดใหญ่สำหรับเครื่องมือไฟฟ้า

ผมไม่ได้ติดตั้งสิ่งเหล่านี้เพราะผมคาดหวังว่าจะต้องเกิดไฟไหม้หรืออุบัติเหตุร้ายแรงทุกครั้งที่ผมเข้าไปทำงานนะครับ ตรงกันข้าม ผมติดตั้งมันเพื่อที่ผมจะส…

Cyberbullying for kid

เมื่อ “คำพูด” กลายเป็น “อาวุธ”: วิธีคุยกับลูกเรื่อง Cyberbullying และการเป็นพลเมืองเน็ตที่ดี

ในโรงไม้ของผม ผมมีเครื่องมืออยู่ชิ้นหนึ่งที่ผมให้ความเคารพและระมัดระวังในการใช้มากที่สุด นั่นคือ “สิ่ว” ครับ สิ่วที่ลับมาอย่างดีนั้นคมกริบ มันสามารถแกะสลักไม้ธรรมดาๆ ให้กลายเป็นลวดลายที่สวยงามอ่อนช้อยได้ แต่ในขณะเดียวกัน หากจับพลาดเพียงนิดเดียว หรือใช้มันอย่างคึกคะนอง มันก็สามารถบาดลึกเข้าเนื้อไม้ (หรือนิ้วมือ!) จนเกิดเป็นรอยแผลที่ยากจะลบเลือน

ผมมักจ…

ปรับ “รั้วบ้านดิจิทัล”: พาลูกตั้งค่า Privacy Settings ในโซเชียลมีเดียแบบจับมือทำ

ผมยังจำความรู้สึกตอนที่สร้างรั้วไม้ระแนงรอบบ้านของเราครั้งแรกกับลูกชายได้ดีครับ ตอนแรกเขาบ่นอุบเลย “พ่อจะสร้างรั้วทำไม เราไม่ได้จะขังใครไว้นี่นา”

ผมวางสว่านในมือลง แล้วอธิบายให้เขาฟังว่า “รั้วไม่ได้มีไว้เพื่อ ‘ขัง’ ใครลูก แต่มันมีไว้เพื่อ ‘กำหนดขอบเขต’ ของเราต่างหาก มันช่วยกันไม่ให้คนแปลกหน้าเดินเข้ามาในสนามหญ้าของเราโ…

Encryption Key

สร้างรหัสผ่านให้เหมือน “กุญแจห้องนิรภัย” ไม่ใช่ “กุญแจบ้าน”: เทคนิคจากพ่อสาย Cyber Security

ที่บ้านของผมมีกุญแจหลายดอกครับ… มีกุญแจลูกบิดธรรมดาๆ สำหรับห้องนอน แต่สำหรับประตูโรงไม้ของผม ที่ที่ผมเก็บเครื่องมือไฟฟ้าและโปรเจกต์งานไม้ราคาแพงไว้ ผมใช้กุญแจแบบ Deadbolt ที่มีกลไกซับซ้อนและแข็งแรงเป็นพิเศษ เพราะผมรู้ดีว่า “ประตู” แต่ละบานมีความสำคัญไม่เท่ากัน และต้องใช้ “กุญแจ” ที่มีระดับความปลอดภัยแตกต่างกันไป

อาทิตย์ก่อน ผมเห็นลูก…

ลิงก์แปลกปลอม ก็เหมือน เหยื่อล่อปลา: วิธีสอนลูกให้รู้ทันกลลวง Phishing

ผมโตมากับการตกปลาครับ ตอนเด็กๆ ผมชอบไปนั่งเฝ้าดูคุณตาเลือกเหยื่อปลอม ท่านมีกล่องใบใหญ่ที่เต็มไปด้วยเหยื่อรูปร่างหน้าตาประหลาดๆ บางตัวก็สีสันสดใสสะท้อนแสงแวววาว บางตัวก็ทำเลียนแบบแมลงปอได้เหมือนจริงจนน่าตกใจ คุณตาสอนผมว่า “หัวใจของการตกปลา ไม่ใช่การมีเบ็ดที่ดีที่สุด แต่คือการเลือก ‘เหยื่อ’ ที่ปลามันอยากจะกินที่สุด” เหยื่อถูกสร้างขึ้นมาเพ…

จับโกหกบนหน้าจอ: 3 ขั้นตอน “วัดสองครั้ง ตัดครั้งเดียว” ที่ผมใช้สอนลูกเช็กข่าวปลอม

ผมยังจำได้ดีถึงครั้งแรกที่ผมทำงานไม้พลาด ผมใจร้อนเกินไป วัดขนาดไม้แค่ครั้งเดียวแล้วรีบเลื่อยทันที ผลลัพธ์คือไม้ชิ้นนั้นสั้นไปครึ่งนิ้วและใช้การไม่ได้เลย ไม้ราคาแพงชิ้นนั้นกลายเป็นแค่เศษฟืนในพริบตา บทเรียนราคาแพงในวันนั้นสอนให้ผมรู้ว่า ความรอบคอบก่อนลงมือทำคือสิ่งสำคัญที่สุด

แล้วเมื่อไม่กี่วันก่อน ลูกชายก็วิ่งหน้าตื่นมาหาผมพร้อมกับแท็บเล็ตในมือ “พ่อ! จร…

รอยเท้าดิจิทัล (Digital Footprint): สอนลูกอย่างไรให้ “เดิน” ในโลกออนไลน์อย่างระมัดระวัง

เมื่อไม่นานมานี้ ผมพาลูกชายไปเดินป่าศึกษาธรรมชาติแถวบ้านมาครับ เป็นวันที่ฝนตกพรำๆ ทำให้ดินค่อนข้างนุ่มและแฉะ ระหว่างทาง ผมชี้ให้ลูกชายดูรอยเท้าของพวกเราที่ประทับอยู่บนดินอย่างชัดเจน “ดูสิลูก รอยเท้าพวกนี้มันบอกได้เลยนะว่าเราเดินมาจากทางไหน กันสองคน” ผมพูดพลางชี้ให้ดูขนาดรอยเท้าที่ต่างกัน

เขามองตามแล้วก็พูดขึ้นมาว่า “จริงด้วยพ่อ! แถมยังรู้ด้วย…

โลกออนไลน์ก็เหมือนโรงไม้: 5 กฎเหล็กเรื่องความปลอดภัยที่ผมสอนลูกชาย

ผมชอบกลิ่นขี้เลื่อยหอมๆ ในตอนบ่าย, เสียงเครื่องขัดไม้ที่ดังอย่างนุ่มนวล, และแสงแดดที่ส่องลงมากระทบกองไม้… นี่คือบรรยากาศใน “โรงไม้” เล็กๆ หลังบ้านของผม สถานที่ที่ผมใช้เวลาสร้างสรรค์งานอดิเรก และเป็นที่ที่ผมได้สอนบทเรียนสำคัญหลายอย่างให้กับลูกชาย

วันหนึ่งขณะที่เรากำลังช่วยกันขัดโต๊ะไม้ตัวเล็กๆ เขาก็เงยหน้าขึ้นมาถามว่า “พ่อครับ ทำไมเราต้อง…